بازارساز خودکار (AMM ) نوعی پروتکل صرافی غیر متمرکز (DEX ) است که برای قیمت‌گذاری بر دارایی‌ها از یک فرمول ریاضی بهره می‌جوید. برخلاف صرافی‌های سنتی که از دفاتر ثبت سفارش استفاده میکنند، در AMM قیمت دارایی‌ها بر مبنای یک الگوریتم قیمت تعیین می‌گردد.
این فرمول میتواند برای هر پروتکل متفاوت باشد. برای مثال، یونی سواپ از فرمول x*y=k استفاده می‌کند که در آن x مقدار یک توکن در استخر نقدینگی و y مقدار توکنی دیگر است. در این فرمول، k یک ثابت غیرقابل‌تغییر در نظر گرفته میشود؛ به این معنا که نقدینگی کل استخر بایستی همواره یکسان باقی بماند. دیگر بازارساز های خودکار بر مبنای کاربردهای به‌خصوص مدنظر خود، فرمول‌های متفاوتی را به کار می‌برند. با این حال، نقطه مشترک تمامی آنها این است که قیمت‌ها را بر مبنای الگوریتم تعیین میکنند. اگر به نظرتان این سیستم کمی پیچیده به نظر می‌رسد، نگران نباشید. با نزدیک شدن به انتهای این مقاله همه چیز برایتان روشن خواهد شد.
بازارسازهای سنتی معمولاً با شرکت‌هایی با منابع عظیم و استراتژی‌های پیچیده کار میکنند.
با استفاده از بازارسازها می‌توانید از قیمتی مناسب بهره‌مند شوید و اختلاف قیمت خرید و فروش را در یک صرافی مبتنی بر دفتر ثبت سفارش مانند بایننس به حداقل برسانید.
بازارساز های خودکار این فرآیند را به صورت غیرمتمرکز انجام خواهند داد. به این ترتیب عملاً هر فردی میتواند بازار خود را روی یک بلاکچین به‌خصوص ایجاد کند. اما برای اینکه بدانید این کار دقیقاً به چه صورت قابل‌اجرا است، بهتر است به خواندن ادامه این مطلب ادامه دهید.
فهرست مطالب
روش کار بازار ساز خودکار
یک بازار ساز خودکار (Automated Market Maker ) از نظر برخورداری از جفت ارزهای مبادلاتی(مانند جفت اتریوم/دای یا ETH/DAI ) مشابه صرافی‌های مبتنی بر دفاتر ثبت سفارش عمل می‌کند. با این حال، با استفاده از AMM دیگر برای انجام معامله خود نیازی به معامله‌گر دیگری در سمت مقابل نخواهید داشت. در عوض در اینجا، شما با یک قرارداد هوشمند سروکار دارید که بازار را به اصطلاح برای شما به وجود می آورد .
در یک صرافی غیر متمرکز مانند صرافی غیر متمرکز بایننس، معاملات به طور مستقیم میان کیف پول‌های کاربران انجام می‌گیرد. برای مثال، اگر بخواهید در این صرافی توکن‌های بایننس (BNB ) خود را به ازای دلار بایننس (BUSD ) به فروش برسانید، فرد دیگری در سمت دیگر معامله توکن‌های BNB شما را با دلار بایننس خود خریداری می‌کند. به این ترتیب می‌توان این تراکنش را یک تراکنش همتا به همتا (peer-to-peer ) یا P2P دانست.
این در حالی است که می‌توانید به بازار ساز های خودکار به چشم یک همتا به قرارداد (peer-to-contract ) یا P2C نگاه کنید. دیگر نیازی به طرف مقابل به آن معنی سنتی نیست و معاملات بین کاربران و قراردادها صورت می‌گیرد. با توجه به اینکه دفتر ثبت سفارشی در این حالت وجود ندارد، انواع سفارش نیز برای AMM مهم نخواهد بود. در عوض، قیمتی که می‌خواهید برای خرید یا فروش دارایی خود به ثبت برسانید، توسط یک فرمول محاسبه میشود. اگرچه لازم به ذکر است که طراحی‌های AMM در آینده در صدد رفع این محدودیت برآمده‌اند.
بدین ترتیب هیچ نیازی به طرف مقابل در انجام معاملات نخواهد بود. با این حال، طبیعتاً باید فردی مسئول ایجاد بازار شود. در واقع نقدینگی این قرارداد هوشمند همچنان نیازمند کاربرانی است که نقش تأمین‌کننده نقدینگی (LP ) را بر عهده می‌گیرند؛ بنابراین نه‌تنها می‌توانید با استفاده از یک بازارساز خودکار، معاملات خود را به شکل بدون نیاز به اعتماد (Trustless ) به انجام برسانید، بلکه همچنین می‌توانید به عنوان یک تأمین‌کننده نقدینگی نیز با AMM کار کنید. در واقع این امر به هر فردی این امکان را میدهد که بازار دلخواه خود را در یک صرافی به وجود آورده و با تأمین نقدینگی کارمزد دریافت کند.
استخر نقدینگی
استخر نقدینگی در بر دارنده دارایی‌هایی است که توسط AMM مورد استفاده قرار می‌گیرند. تأمین‌کنندگان نقدینگی (LPها ) وجوه خود را به استخرهای نقدینگی اضافه میکنند. برای درک بهتر استخر نقدینگی می‌توانید تصور کنید که یک پشته پول یکجا جمع شده و معامله‌گران می‌توانند این وجوه را با یکدیگر مبادله کنند. تأمین‌کنندگان نقدینگی در ازای فراهم آوردن نقدینگی برای پروتکل، کارمزدهایی را از محل معاملات صورت‌گرفته در استخر دریافت میکنند. در خصوص یونی سواپ، LPها میزانی برابر از هر دو توکن (برای مثال ۵۰ درصد توکن اتریوم و ۵۰ درصد رمزارز دای ) را در استخر اتریوم/دای (ETH/DAI ) سپرده‌گذاری میکنند.
پس بنا بر آنچه که گفتیم، آیا هر کسی میتواند به یک بازارساز تبدیل شود؟ پاسخ آن بدون شک بله است! اضافه‌کردن وجوه به استخر نقدینگی کاری بسیار آسان است و پاداش‌های آن توسط پروتکل تعیین می‌گردد. برای مثال یونی سواپ v2 از معامله‌گران خود ۳/۰ درصد کارمزد دریافت می‌کند که مستقیماً به حساب تأمین‌کنندگان نقدینگی واریز میشود. در حقیقت تأمین‌کنندگان نقدینگی ۵۰ درصد از کارمزد معاملات منشأ گرفته از استخر را به عنوان بازده کل دریافت میکنند. میزان بازده در خصوص یک LP منفرد، تابعی از کسر دارایی‌های در اختیار LP در استخر خواهد بود. پلتفرم‌ها یا فورک‌های دیگر ممکن است به منظور جلب LPهای بیشتر به استخر خود، مقدار هزینه‌های دریافتی خود را کاهش دهند.
منافع به‌دست‌آمده از محل کارمزد معاملات روزانه برای تأمین‌کنندگان نقدینگی اندازه‌گیری میشود و قبل از ساعت ۴:۰۰ (به‌وقت UTC ) به حساب کاربری بازارسازی این افراد منتقل میشود. هنگامی که یک تأمین‌کننده نقدینگی، سهم خود را از استخر بیرون می‌آورد، منافع تجمعی وی نیز به طور ناگهانی برداشت میشود.
اهمیت جذب نقدینگی
بر طبق آنچه در مورد نحوه کارکرد بازار ساز های خودکار گفتیم، هر چه نقدینگی بیشتری در استخر وجود داشته باشد، سفارش‌ها اسلیپیج (لغزش ) کمتری را به دنبال خواهند داشت. این امر منجر به افزایش حجم معاملاتی در پلتفرم میشود.
مشکل اسلیپیج یا لغزش در طراحی‌های مختلف AMM به صورت‌های متفاوت ظاهر خواهد شد؛ اما بدون شک این موضوعی است که باید حتماً مدنظر باشد.توجه داشته باشید که قیمت‌گذاری بر مبنای الگوریتم صورت می‌گیرد. به زبان ساده، قیمت بر مبنای میزان تغییر نسبت توکن‌های موجود در استخر نقدینگی به دنبال یک معامله تعیین می‌گردد؛ بنابراین، اگر میزان تغییرات این نسبت اختلاف زیادی را نشان دهد، شاهد میزان بالایی از لغزش خواهیم بود.
برای فهم بهتر این موضوع تصور کنید که می‌خواهید تمامی توکن‌های اتریوم را از استخر ETH/DAI در یونی سواپ خریداری کنید. حقیقت این است که شما اجازه چنین کاری را نخواهید داشت! در واقع شما برای هر اتر اضافی بایستی به طور تصاعدی مبالغ بالاتری را پرداخت کنید. اما هیچ گاه قادر به خرید تمامی توکن‌های اتر از استخر نخواهید بود. اما چرا؟ علت آن فرمول x*y=k است. اگر هر یک از مقادیر x یا y برابر با صفر باشند، به این معنا که دیگر توکن ETH یا DAI در استخر وجود نداشته باشد و معادله معنای خود را از دست میدهد.
اما این تمام ماجرای بازارساز های خودکار و استخرهای نقدینگی نیست. در واقع شما هنگام تأمین نقدینگی برای AMMها باید ملاحظه دیگری را نیز در نظر بگیرید و آن هم مواجهه با ضرر ناپایدار (Impermanent Loss ) است.
ضرر ناپایدار چیست؟
ضرر ناپایدار زمانی رخ میدهد که نسبت قیمت توکن‌های سپرده پس از سپرده‌گذاری آنها در استخر،تغییر کند. هر چه میزان این تغییر بیشتر باشد، ضرر ناپایدار نیز بزرگتر خواهد بود. به همین دلیل است که بازار ساز های خودکار بهترین عملکرد خود را با جفت توکن‌هایی که ارزش مشابه دارند، مانند استیبل کوین‌ها یا توکن‌های رپد (Wrapped )، نشان می‌دهند. در صورتی که نسبت قیمت جفت ارزها در محدوده نسبتاً باریکی حفظ گردد، ضرر ناپایدار نیز قابل چشم‌پوشی خواهد بود.
از سوی دیگر، در مواردی که این نسبت مرتباً در حال تغییر است، برای تأمین‌کنندگان نقدینگی بهتر آن خواهد بود که به جای افزودن وجوه خود به استخر، این توکن‌ها را در اختیار خود قرار دهند. با وجود این، استخرهای یونی سواپ مانند ETH/DAI که تا حدی مستعد ضرر ناپایدار هستند نیز به لطف کارمزدهای معاملاتی که به آنان تعلق می‌گیرد، سودآور تلقی می‌گردند.
با این اوصاف، عبارت ضرر ناپایدار بهترین انتخاب برای نام‌گذاری این پدیده نخواهد بود. ناپایدار این مفهوم را می‌رساند که در صورت بازگشت دارایی‌ها به قیمت زمان سپرده‌گذاری آنها، می‌توان میزان ضرر را تقلیل داد. این در حالی است که اگر وجوه خود را در نسبت قیمت متفاوتی در مقایسه با زمان سپرده‌گذاری برداشت کنید، متحمل ضررهای بسیار دائمی‌تری میشوید. در برخی موارد، کارمزد معاملات ،میزان این ضررها را تا حدودی پوشش میدهد اما در هر حال لازم است که خطرات این امر را مدنظر داشته باشید.
بنابراین ضروری است که هنگام سپرده‌گذاری وجوه خود در بازارسازهای خودکار دقت کافی به خرج دهید و از آگاهی نسبت به مصادیق ضرر ناپایدار اطمینان حاصل کنید.
بازارهای پشتیبان AMM
به آن دسته از بازارهایی که از پروتکل بازارسازی خودکار پشتیبانی میکنند، بازار AMM گفته میشود. بازارهای AMM در مقایسه با بازارهای معمولی، سیستم مستقلی را برای پرداخت کارمزد پیاده میکنند. در بازارهای AMM هر جفت معاملاتی یک استخر دارایی مخصوص به خود را دارد که در آن افزایش و کاهش ارز و نیز قوانین معامله موضوعیت می‌یابد. در قانون معامله قید شده است که مقدار کمّی دو توکن باید همواره ثابت باقی بماند؛ بنابراین، هنگامی که مقدار کمّی توکن A کاهش می‌یابد، بر طبق قانون A * B = مقدار ثابت ، مقدار کمّی توکن B بایستی افزایش پیدا کند.
در حال حاضر روزبه‌روز بر تعداد بازارهای با قابلیت پشتیبانی از AMM افزوده میشود و بنابراین برای آگاهی از جدیدترین گزینه‌های قابل‌دسترس، نقدینگی کل و روند هفت‌روزه این بازارها، بایستی به وب‌سایت صرافی‌های مدنظر خود مراجعه کنید. کاربرانی که عضویت بازارهای AMM مرتبط با جفت ارزهای CET/USDT ،CET/BTC ،CET/BCH ،CET/ETH ،CET/USDC را در اختیار دارند، می‌توانند در ۱۰۰ درصد کارمزد معاملات صورت‌گرفته در استخر نقدینگی شریک شوند. در خصوص سایر بازارهای AMM، کسر شراکت برابر با ۵۰ درصد خواهد بود.
بازار ساز خودکار و معرفی AMM در دیفای
بکارگیری بازار ساز خودکار منجر به رشد چشم گیر کاربرد حوزه امور مالی غیر متمرکز یا DeFi شد. تا پیش از ابداع AMM ها، صرافی‌های غیر متمرکز (DEX ) مانند لوپرینگ (Loopring )، همانند همتایان متمرکز خود مانند صرافی بایننس، از دفتر سفارشات یا Order Book استفاده می‌کردند. اما اکنون بسیاری از DEX ها مانند کرو (Curve )، بلنسر (Balancer ) و یونی سواپ (Uniswap )، از Automated Market Maker بهره می‌برند. در این قسمت، با نحوه کارکرد بازارساز خودکار و مزایا و معایب آن آشنا خواهیم شد.
شما می‌توانید یک بازار ساز خودکار (Automated Market Maker ) که به اختصار آن را AMM می‌نامیم، به عنوان یک ربات تصور کنید که همیشه قیمت بین دو دارایی را برای شما اعلام می‌کند. برخی مانند یونی سواپ از فرمول‌های ساده استفاده میکنند، در حالی که کرو، بلنسر و دیگر پروتکل‌ها از فرمول‌های پیچیده‌تر بهره می‌برند.
نه تنها می‌توانید با استفاده از بازار ساز خودکار بدون نیاز به اعتماد به طرف مقابل ترید کنید، بلکه می‌توانید به تامین‌کننده نقدینگی (Liquidity Provider ) در یک استخر لیکوئیدیتی (Liquidity Pool ) تبدیل شوید. این مسله اساسا به هر کسی اجازه میدهد تا در صرافی به یک سازنده بازار یا مارکت میکر (Market Maker ) تبدیل شود و بخاطر تامین نقدینگی کارمزد کسب کند.
بازار ساز خودکار به دلیل ساده و آسان بودن استفاده از آن، در فضای دیفای جای خود را باز کرده است. غیر متمرکز ساختن بازار به این روش، چشم انداز دنیای ارزهای رمزنگاری شده است.
سیستم مالی غیرمتمرکز (DeFi ) در اتریوم و سایر پلتفرم‌های قرارداد هوشمند مانند اسمارت چین بایننس (Binance Smart Chain )، پیشرفت چشمگیری کرده است. ییلد فارمینگ به روشی محبوب برای توزیع توکن تبدیل شده؛ توکن BTC در اتریوم در حال رشد بوده و حجم وام‌های فلش (Flash Loans ) یا همان وام‌های بدون نیاز به وثیقه، به میزان قابل توجهی بالا رفته است.
در همین حال، پروتکل‌های بازار ساز خودکار مانند یونی سواپ به طور منظم شاهد حجم‌های بالای قابل رقابت با صرافی‌های سنتی، نقدینگی بالا و افزایش تعداد کاربران هستند. اما این صرافی‌ها چگونه کار میکنند؟ چرا راه‌اندازی چنین بازاری بسیار سریع و آسان است؟ آیا بازارساز خودکار واقعا میتواند با صرافی‌های سنتی بر پایه دفتر سفارشات رقابت کند؟ در ادامه سعی می‌کنیم به این پرسش‌ها پاسخ دهیم.
شرح AMM
بازار ساز خودکار (AMM ) نوعی پروتکل صرافی غیر متمرکز (DEX ) بوده که برای قیمت‌گذاری دارایی‌ها به یک فرمول ریاضی وابسته است. دارایی‌ها به جای استفاده از دفتر سفارش مانند صرافی‌های سنتی و متمرکز، بر اساس یک الگوریتم قیمت‌گذاری می‌شوند.
فرمول بازار ساز خودکار میتواند در هر پروتکلی متفاوت باشد. به عنوان مثال، یونی‌سواپ از یک معادله ساده x * y = k پیروی می کند، در این معادله K یک ثابت است. در یک موقعیت فرضی، تصور کنید استخری دارای 50 واحد ETH و 10،000 واحد USDT باشد. در این معادله، K را معادل کل تترهای استخر یعنی 10,000 و x را معادل تعداد اتریوم‌ها یعنی 50 در نظر بگیرید. در این صورت Y قیمت اتریوم خواهد بود.
در این حالت برای بدست آوردن قیمت اتر کافیست ثابت K را به مقدار اتریوم موجود (x ) تقسیم کنیم. بدین شکل 10000/50=200. اگر کسی اقدام به خرید اتریوم کند، اتریوم موجود نسبت به دلار کم شده و در واقع قیمت دلاری ETH افزایش پیدا می‌کند.
فرض کنید دو اتر با قیمت 200 دلار خریداری میشود. این خرید، اتریوم‌های موجود را به 48 واحد تبدیل می‌کند و مقدار ارزش آن را تغییر می دهد. از آنجایی که مقدار K در اینجا یک ثابت است، برای یکسان بودن دو طرف فرمول، قیمت اتریوم باید تغییر کند و قیمت جدید به این شکل محاسبه میشود: 10،000/48 = 208 دلار.
سایر بازارسازهای خودکار، با توجه به موارد استفاده خاصی که هدف قرار می‌دهند، فرمول‌های دیگری را بکار می‌گیرند. شباهت بین همه آنها این است که آنها قیمت‌ها را به صورت الگوریتمی تعیین میکنند.
بازارسازی سنتی معمولا توسط شرکت‌هایی با منابع گسترده و استراتژی‌های پیچیده انجام میشود. سازندگان بازار به شما کمک میکنند تا در دفتر سفارشات صرافی، قیمت مناسب و قیمت پیشنهادات خرید و فروش نزدیکی را بدست آورید. بازار ساز خودکار این فرآیند را غیر متمرکز می‌کند و در واقع هر کسی میتواند از طریق بلاک چین یک بازار (استخر نقدینگی ) ایجاد کند.
روش کار بازار ساز خودکار
یک بازار ساز خودکار از این نظر که جفت ارز برای معامله وجود دارد، به عنوان مثال ETH/DAI، مشابه معامله بر اساس دفتر سفارش است. با این حال، برای انجام معامله نیازی به تریدر دیگری در طرف مقابل نیست. در عوض، شما با یک قرارداد هوشمند ارتباط برقرار می‌کنید که برای شما بازارسازی می‌کند.
در یک صرافی غیر متمرکز مبتنی بر دفتر سفارشات مانند Binance DEX، معاملات مستقیما بین والت‌های کاربر انجام میشود. اگر BNB را با BUSD در Binance DEX می‌فروشید، شخص دیگری در آن طرف معامله BNB را با BUSD خود خریداری می‌کند. ما می توانیم این را معامله همتا به همتا (P2P ) بنامیم.
در مقابل، شما می توانید بازار ساز خودکار را به عنوان همتا به قرارداد (P2C ) تصور کنید. در این صورت دیگر نیازی به طرفین و شناخت آنها نیست، زیرا معاملات بین کاربران و قراردادها انجام میشود. از آنجایی که هیچ دفتر سفارشی وجود ندارد، هیچ نوع سفارشی در بازارساز خودکار نیز وجود نخواهد داشت. بنابراین تعیین قیمت توسط کاربر انجام نمی‌شود و به جای آن، فرمول ،تعیین کننده قیمت خواهد بود. اگرچه شایان گفتنی است که برخی از طرح‌های بازار ساز خودکار در آینده ممکن است این محدودیت را از میان بردارند.
اگرچه در بازار ساز خودکار نیازی به وجود طرف معامله نداریم، اما هنوز نیازمند کسی هستیم که بازارسازی کند. نقدینگی در قرارداد هوشمند باید توسط کاربرانی ارائه شود که آنها را تامین‌کنندگان نقدینگی (LP ) می‌نامیم.
استخر نقدینگی در بازار ساز خودکار
تامین‌کنندگان نقدینگی (LP )، بودجه‌ای را به استخر نقدینگی اضافه میکنند. شما می‌توانید یک استخر لیکوییدیتی را به عنوان انبوهی از وجوه در نظر بگیرید که تریدرها می‌توانند با آن معامله کنند. در ازای تامین نقدینگی پروتکل، LPها از معاملات انجام شده در استخر کارمزد دریافت میکنند. در مورد یونی سواپ، تامین‌کنندگان نقدینگی باید معادل دو توکن – مثلاً 50 درصد ETH و 50 درصد DAI – به استخر ETH/DAI واریز کنند.
بنابراین چه کسی میتواند یک بازار ساز باشد؟ در واقع، افزودن وجوه به صندوق نقدینگی کاملا آسان است و دریافتی‌ها توسط پروتکل تعیین میشود. به عنوان مثال، ورژن 2 یونی سواپ از معامله‌گران 0.03 درصد کارمزد دریافت می‌کند که مستقیماً به تامین‌کنندگان نقدینگی می‌رسد. سایر پروتکل‌ها ممکن است کارمزد بیشتری را دریافت کرده تا تامین‌کنندگان لیکوئیدیتی بیشتری را به استخر خود جذب کنند.
چرا جذب نقدینگی مهم است؟ به دلیل نحوه کار بازار ساز خودکار ، هرچه نقدینگی بیشتری در استخر وجود داشته باشد، امکان اسلیپج (Slipage ) سفارشات بزرگتر کمتر میشود. اجازه دهید با مثالی مفهوم را توضیح دهیم. یک استخر آب را تصور کنید، هر چقدر استخر بزرگتر باشد، برای اینکه سطح آب را به میزان مشخصی بالا آوریم، به جسمی با حجم بیشتر نیازمندیم. در این مثال، نقدینگی موجود مانند آب استخر و جسم خارجی مانند سفارش جدید است. در نتیجه به هر میزان نقدینگی استخر بیشتر باشد، سفارشات در تناسب فرمول قیمت‌گذاری بازار ساز خودکار مربوط به آن استخر نقدینگی، تغییر کمتری ایجاد خواهند کرد. این حجم بالا خود نیز مشوقی برای ورود نقدینگی بیشتر و بیشتر است.
مشکلات اسلیپج با طرح‌های مختلف بازار ساز خودکار متفاوت خواهد بود، اما ذکر یک نکته ضروری است. به یاد داشته باشید، یک الگوریتم قیمت‌گذاری را انجام میدهد. به روشی ساده، میزان تغییر بین توکن‌های موجود در استخر نقدینگی، پس از معامله تعیین میشود. اگر نسبت با اختلاف زیادی تغییر کند، مقدار زیادی اسلیپج اتفاق خواهد افتاد.
برای اینکه این موضوع شفاف شود، تصور کنید بخواهید تمام ETH موجود در استخر ETH/DAI را از طریق یونی سواپ خریداری کنید. خب، شما نمی‌توانید! برای هر اتر اضافی، باید به صورت نمایی مبلغ بالاتر و بالاتری بپردازید، حتی اگر این مبلغ را بپذیرید، هنوز هم هرگز نمی‌توانید همه اتریوم‌های استخر را خریداری کنید. چرا؟ به دلیل فرمول x * y = k. اگر x یا y صفر باشد، به این معنی است که ETH یا DAI در استخر صفر است و معادله دیگر معنی ندارد.
اما این تمام داستان بازار ساز خودکار و استخرهای نقدینگی نیست. هنگام تأمین نقدینگی به AMM ها، باید نکته دیگری را نیز به خاطر بسپارید – ضرر ناپایدار.
جمع‌بندی
بازار ساز خودکار جزء اولیه و اصلی محیط دیفای است.با این پروتکل‌ها اساسا هرکسی میتواند تا بازارها را به صورت یکپارچه و کارآمد ایجاد کند. در حالی که AMM ها در مقایسه با صرافی‌های دارای دفتر سفارشات محدودیت‌های خود را دارند، اما نوآوری کلی آنها در دنیای ارزهای دیجیتال بسیار مهم و ارزشمند است.
بازارسازهای خودکار هنوز در مراحل ابتدایی هستند. AMM هایی که امروزه مانند یونی سواپ و کرو می‌شناسیم و از آنها استفاده می‌کنیم، به لحاظ طراحی زیبا، اما از نظر ویژگی‌ها کاملا محدود هستند. احتمالاً بسیاری از طرح‌های نوآورانه بازار ساز خودکار در آینده به وجود خواهند آمد. این امر باید منجر به کاهش کارمزدها، اصطکاک کمتر و در نهایت نقدینگی بهتر برای هر کاربر دیفای شود.
