
در سال 1315 دو کارشناس از کشورهای هلند و بلژیک برای بررسی و اقدام درمورد تهیه قوانین ناظر بر فعالیت های سازمان بورس اوراق بهادار، به ایران دعوت شدندکه تحقیقات آنها با آغاز جنگ جهانی دوم متوقف گردید. در سال 1333 مطالعات درمورد تشکیل سازمان بورس ایران به سازمان صنایع و معادن، بانک مرکزی و وزارت بازرگانی آن زمان واگذار گردید.
این سازمان ها بعد از دوازده سال مطالعه و بررسی درسال 1345، قوانین مربوط به تشکیل سازمان بورس اوراق بهادار تهران را تهیه و لایحه آن را به مجلس شورای ملی آن زمان ارسال کردند که این لایحه در اردیبهشت ماه سال 1345به تصویب رسید. با پذیرش سهام بانک صنعت و معدن و نفت پارس، دربهمن 1346 فعالیت سازمان بورس اوراق بهادار تهران شروع به کار کرد.
به موازات آن اوراق قرضه دولت، اوراق قرضه عباس آباد ، اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی واسناد خزانه وارد بورس شدند. در حال حاضر سایت سازمان بورس جهت استفاده در دستگاه های هوشمند همه افراد یافت می شود.
فهرست مطالب
شرح بورس
به زبان ساده می توان گفت که یک نوع بازار بوده که در آن دارایی های یا سهام شرکت های مختلف موردمعامله قرار می گیرند. بازار بورس ایران یک سازمان با قوانین خاص است که به عنوان یکی از مهمترین پایه های اساسی بازار سرمایه نیز شناخته می شود
به حداقل رساندن ریسک، شفافیت معاملات انجام شده، کشف قیمت سهام، ایجاد بازار کاملا رقابتی و مهمتر از همه جمع آوری سرمایه وپس اندازهای کم سرمایه گزاران برای تامین سرمایه فعالیت های اقتصادی کشور از مهمترین کاربردهای سازمان بورس محسوب می شوند
همانطور که در هر بازاری ممکن است دارایی های مالی، فیزیکی، غیر فیزیکی و … داد و ستد شود، در بازار بورس هم سهام مختلفی معامله می شوند. به همین دلیل بورس ایران انواع مختلفی دارد که در ادامه به انواع سایت های بورسی اشاره خواهد شد.
لیست سایت های کاربردی بورس ایران
لیست سایت های کاربردی بورس ایران درجدول زیر نمایش داده شده اند . در اینجا به شرح مختصری از هرکدام از این سایت ها می پردازیم . اطلاعات وقسمت هایی از این سایت ها با هم مشترک بوده که از توضیح مجدد آن خودداری خواهد شد.
ردیف | عنوان سایت | آدرس سایت |
1 | سازمان بورس واوراق بهادار | |
2 | شرکت بورس اوراق بهادار تهران | |
3 | کدال | |
4 | فرابورس ایران | |
5 | کانون کارگزاری بورس و اوراق بهادارتهران | |
6 | پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه ایران | |
7 | مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران | |
8 | بورس کالای ایران | |
9 | بورس انرژی ایران | |
10 | تالار مجازی بورس ایران |
1-سایت سازمان بورس واوراق بهادار
ازاین سایت می توان برای بدست آوردن اطلاعات سازمان بورس و اوراق بهادار و زیرمجموعه های آن استفاده کرد. همانطور که در صفحه اول این سایت نمایش داده شده می توان از اطلاعاتی همچون اخبار بازار سرمایه، قوانین و مقررات و امور حقوقی، نهادهای تحت نظارت، اطلاعات و آمار، آشنایی با بازار سرمایه ایران و سامانه های مرتبط و غیره استفاده نمود.
سازمان بورس به عنوان یک ناظر فعالیت نهادهای بازار مالی عمل نموده که با استفاده از آن می توان باشرکت های بورسی آشنا شده و اطلاعات مالی راجع به آن را بدست آورید.

2-سایت شرکت بورس اوراق بهادار تهران
یکی از مهمترین و اصلیترین سایتهایی که سرمایهگذاران در بورس ایران باید با آن آشنایی داشته باشند، سایت www.tsetmc.ir میباشد. به این سایت ،تابلو معاملات آنلاین بورس که اطلاعات به صورت لحظهای با توجه به فرآیند خرید و فروش سهام تغییر میکند نیز میگویند.
هر سرمایه گذار میتواند با مراجعه به سایت اطلاعات و آمار معاملات روزانه سازمان بورس، شاخصهای بورس و فرابورس، خرید و فروشهای حقیقی و حقوقی در هر نماد، پیامهای ناظر، دیده بان بازار،بورس کالا و … را مشاهده نماید و برای خرید یا فروش سهام و بدست آوردن اطلاعات درباره سهام مورد نظر خود ازاین سایت استفاده کند. بنابراین لازم است که با سایت tsetmc و اصطلاحات تابلوخوانی آشنا باشد.

همانطور که مشاهده می شود اطلاعات سایت سازمان بورس از دو قسمت بورس و فرابورس تشکیل شده است. این اطلاعات شامل شاخصهای بورس و فرابورس، نمادهایی دارای بیشترین تاثیر در شاخص داشته اند، و نمادهای پر تراکنش میباشد. در قسمتهای دیگر اطلاعات بورس انرژی ایران، بورس کالا ، صندوق های سرمایه گذاری نیز قابل مشاهده است. که در قسمتهای بعدی راجع به هرکدام شرح مختصری داده خواهدشد


از این قسمت می توان اطلاعات تابلو معاملات را به زبانهای دیگر دریافت کرد. با کلیک بر روی این آیکون، بطور پیش فرض سایت به زبان انگلیسی تغییر میکند که درصورت نیاز به زبانهای دیگر قابل تغیییر می باشد.

با استفاده از این آیکن میتوانید به صفحه اصلی سایت مراجعه کرده و یا آن را بروزرسانی کنید.

بافشردن این آیکن می توانید نماد کلیه شرکتها در گروه مربوط به آنها رامشاهده کنید. همچنین برای شما این امکان را فراهم میسازد که با توجه به اولویت خود بتوانید آنها را مشاهده و مرتب کنید و یا سبد سهام خود را مشخص نمایید.

این آیکون به شما این امکان رامی دهد که نماد مورد نظر خود را جستجو کرده و صفحه مورد نظر خود مشاهده نمایید.

شکل بالا مشتمل بر مقاله ها ومواردآموزشی ویدیوهای آموزشی برای کسانی که به تازه گی وارد بازار سرمایه شده اند و همچنین علاقهمندان به بازار بورس میباشد.

این بخش نقشه لحظهای و شرایط بازار قرار دارد که می توان از اطلاعات آن برای معامله استفاده کرد.

آیکن نمایش داده شده جهت انتقادات و پیشنهادات کسانی که با این سیستم کارمی کنندطراحی شده تادر جهت بهبود عملکرد سایت از آن استفاده شود.

نماد مذکور به کابران این مکان رامی دهد که از آموزش وامکانات سایت جهت آشنایی با بخشهای مختلف استفاده کنند.

در این بخش، اخبار، اطلاعیهها و قابلیتهای جدید سایت قابل مشاهده می باشد و در اختیار کاربران قرار میگیرد.

شاخص کل
شاخص کل، همان شاخص قیمت و بازده نقدی است. این شاخص نشان گر روند و تغییرات کل بازار بورس ایران میباشد.
می توان گفت اگر شاخص کل در طول یک بازه مشخص 30 درصد تغییر کند، به این معنی است که میانگین قیمتها در کلیه نمادهای بورس ایران به طور میانگین 30 درصد افزایش یا کاهش داشته است. در این شاخص، وزن شرکتها ی بورسی مهم است یعنی شرکتهای بزرگتر تأثیر بیشتر و شرکت کوچکتر تاثیر کمتری در این شاخص دارد دارند.
به عنوان مثال اگر 15 شرکت بزرگ و شاخص ساز در طول یک روز معاملاتی روند مثبتی داشته باشند، روند منفی شرکتهای کوچک شاخص کل را منفی نمیکند و بالعکس.(نکته ای که در بالا به آن اشاره شد)
شاخص کل هم وزن
گاهی ممکن است در شاخص کل بورس ایران (قیمت و بازده نقدی)، تغییرات شرکتهای کوچکتر مشخص نشود، در اینجا اهمیت شاخص کل هم وزن مشخص میشود. در شاخص هم وزن، تمامی شرکتها تأثیر یکسانی دارند. با استفاده از مقدار این شاخصها، میتوان فهمید که در یک روز معاملاتی نمادهای بازار چه روندی داشتهاند.
به طور کلی در یک روز معاملاتی چهار حالت وجود دارد :
- هر دو شاخص مثبت باشند:در این حالت، اغلب شرکتهای بزرگ و کوچک بازار روند مثبتی داشتهاند.
- هر دو شاخص منفی باشند: در این حالت، اغلب شرکتهای بزرگ و کوچک بازار روند منفی داشتهاند.
- شاخص کل مثبت و شاخص کل هم وزن منفی باشد: این حالت نشان میدهد که اگرچه روند کلی بازار منفی بوده، اما چند شرکت بزرگ و شاخصساز بازار روند مثبت داشتهاند.
- شاخص کل منفی و شاخص کل هم وزن مثبت باشد: این حالت نشان میدهد که اگرچه روند کلی بازار مثبت بوده، اما چند شرکت بزرگ و شاخص ساز بازاربا روند منفی روبرو بوده اند.
بازار بورس اوراق بهادار
بازار بورس اوراق بهادار یک بازار رسمی و نظام مند سرمایه گذاری است که سهام شرکت ها و اوراق مشارکت در آن مورد دادوستد قرار می گیرند. این مبادلات با نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار و تحت قوانین و قواعد خاصی انجام می پذیرد.
این بازار بعنوان یک شرکت سهامی خاص و یا شرکت سهامی عام با مسئولیت محدود بوجود می آید. هدف اصلی آن ایجاد بستری کارآمد برای ساماندهی سرمایه های روانه شده به این بازار و همچنین نظارت بر انجام معاملات می باشد.
بازار بورس کالا
بازار بورس کالا : این بازار به جهت انجام مبادلات کالا بوجود آمده است. این کالاها عبارتست از کالا های خام و فرآوری نشده همچون گندم، زعفران، قهوه، فلزات و … می باشد. بورس کالا در ایران در دو قسمت فلزات (از سال 1382) و درقسمت کشاورزی (از سال 1383) فعالیت خود را آغاز نموده است. از تجمیع و ترکیب این دو بازار در سال 1385، شرکت بورس کالای ایران تشکیل شد. این شرکت پس از برگزاری مجمع و پذیره نویسی، تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار در سال 1386 بوجود آمد و فعالیت خود را آغاز نمود.
بازار بورس کالا در مقایسه با بازار سنتی، شفاف تر و ظابطه مند تر می باشد. هزینه های بازاریابی و فروش در این بازار کم هزینه تر می باشد. معاملات در بازار بورس کالا و فرایند بررسی قیمت آنها تحت کنترل قوانین خاصی انجام می شود.
بازار بورس انرژی
هدف اصلی این بازار انجام معامله اوراق بهادار حامل های انرژی برای علاقه مندان سرمایه گذاران در این حوزه برابرقوانین مصوب می باشد. این حامل ها مانند نفت، گاز، برق و … می توانند باشند. این بازار پس از تصویب مجلس شورای اسلامی در سال 1384 بعنوان یک شرکت سهامی عام تشکیل شد. بازار بورس انرژی پس از ثبت در اداره کل ثبت شرکت ها از اسفند ماه سال 1391 آغاز به فعالیت کرد.
صندوق های سرمایه گذاری
صندوق های سرمایه گذاری سرمایه های اندک افراد مختلف جمع آوری کرده و این سرمایه جمع شده را به صورت تخصصی در سهام مختلف تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار سرمایه گذاری میکند. صندوق های سرمایه گذاری توسط تیمی از تحلیلگران و معاملهگران حرفهای مدیریت شده تا ریسک و بازده به نحو مطلوبی کنترل شود.
درحقیقت این صندوق های سرمایه گذاری، ابزاری هستند برای کسانی که فرصت یادگیری ویا آشنایی تحلیل ندارند می باشند که با سرمایه گذلری در آنها می توانند به درآمد دست یافت.
جمع بندی
دراین قسمت سایت های پرکاربرد بورس ایران بیان شد.درادامه به شرح مختصری از سایت های سازمان بورس واوراق بهادار و شرکت بورس اوراق بهادار تهران بیان گردید.توضیحاتی راجع به شاخص کل ،شاخص کل هم وزن ،بازار بورس اوراق بهادار ، بازار بورس کالا ، بازار بورس انرژی و صندوق های سرمایه گذاری ارائه گردید.