برای درک بهتر فناوری میان زنجیره ای(Cross chain) حالتی را تصور کنید که تمام شبکه‌های بلاک چین با هم در ارتباط باشند؛ پروژه‌های مختلف که رمز ارز مخصوص خود را دارند با یکدیگر در تعامل بوده و باهم مشارکت و همکاری کنند؛ در اینصورت شاهد یک سیستم جهانی بلاکچین خواهیم بود. چنین شبکه گسترده‌ای می‌تواند در هر نقطه از جهان و در هر صنعتی مورد استفاده قرار گیرد. اگر شبکه‌های مختلف ارزهای دیجیتال بتوانند باهم مشارکت و همکاری داشته باشند، می‌توانند مکمل هم باشند و نقطه ضعف‌ها و کمبودهای یکدیگر را جبران کرده و بسیاری از مسائلی که شبکه های بلاکچین در حال حاضر با آن مواجه هستند را برطرف کنند.
فهرست مطالب
قابلیت همکاری شبکه بلاک چین
قابلیت همکاری در شبکه بلاکچین( =Interoperability ) به این معنی است که چندین شبکه بلاک چین بتوانند بدون هیچ محدودیتی با یکدیگر کار کرده و اطلاعات را بین خود انتقال دهند.
همزمان با گسترش دانش بلاک چین، تعداد شبکه‌های ایجاد شده بر مبنای این تکنولوژی افزایش یافته است، اما هیچ یک از این شبکه‌ها اطلاعات موجود در شبکه بلاکچین دیگر را در اختیار ندارد؛ به عبارت دیگر تمامی این شبکه‌ها مستقل از هم و بدون هیچ ارتباطی، به صورت انفرادی به کار خود مشغول هستند. هرچند در حال حاضر شبکه‌های بلاکچین می‌توانند با یکدیگر ارتباط داشته باشند و اطلاعات را میان هم به اشتراک بگذارند، اما این اتفاق با مداخله شخص سوم رقم خواهد خورد (مانند یک صرافی ارز دیجیتال که در آن معامله‌گران جفت ارزها را از شبکه های مختلف معامله می‌کنند). اما بدون وجود چنین واسطه ای امکان برقراری ارتباط میان شبکه ها وجود ندارد. فناوری میان رنجیره ای یا Cross chain به دنبال رفع این ایراد در شبکه است.
اما وجود یک نهاد سوم مانند صرافی ها دو ایراد اساسی دارد؛ ایراد اول وجود یک نهاد متمرکز در ارتباط بین دو شبکه غیرمتمرکز است که با ذات و ماهیت بلاک چین در تناقض است. نکته دوم پرداخت هزینه و کارمزد در انجام معاملات است که این نکته نیز با اهداف ارزهای دیجیتال که دنبال به حداقل رساندن هزینه مبادلات مالی است، در تضاد است. همین موارد باعث شد تا محققین و پژوهشگران فعال در حوزه بلاک چین به دنبال راهکاری برای رفع این مشکل باشند؛ نتیجه فعالیت آنها خلق و معرفی فناوری جدیدی به نام فناوری Cross chain یا فناوری میان زنجیره ای شد.
راه‌حلی غیرمتمرکز برای اتصال شبکه‌های غیرمتمرکز
با ظهور شبکه‌های جدید در صنعت بلاک چین، این حوزه تکنولوژی در حال گسترش بوده و مرزهای این حوزه علم، در حال پیشرفت است. بسیاری از پروژه‌های جدید ایده‌هایی برای رفع مشکلات شبکه‌های قدیمی تر داشته و به نوعی ادامه دهنده مسیر پیشینیان خود هستند. لذا نیاز به اتصال میان این شبکه‌ها و به اشتراک گذاشتن اطلاعات میان آنها بیشتر از گذشته حس می‌شود. همچنین باید از پتانسیل‌های خود بلاک چین، برای رفع این نیاز استفاده کرد؛ محققین و پژوهشگران راهکاری از جنس بلاک چین را برای برقراری ارتباط میان شبکه های بلاکچین پیشنهاد داده‌اند.
یکی از موضوعات و مسائلی که شبکه های بلاکچین و پروژه های ارزهای دیجیتال با آن مواجهند، برقراری تعادل میان سرعت تراکنش‌ها، امنیت شبکه و میزان غیرمتمرکز بودن شبکه است. هر پروژه برای رفع یکی از این پارامترها، دیگری را قربانی می‌کند و تا به امروز تعادلی میان این سه وجود ندارد؛ یک شبکه سرعت تراکنش های بالایی دارد اما شبکه کاملا غیرمتمرکز نیست. یک شبکه کاملا غیرمتمرکز است اما سرعت تراکنش ها در آن بالا نیست. بسیاری از پروژه های جدید به دنبال ایجاد یکی از این سه ویژگی به شبکه بلاکچین قبلی خود هستند تا بتواند با رفع آن نقیصه، کاربرد بیشتری پیدا کند. اما تمامی این تلاش‌ها تاکنون سرانجامی نداشته است. برخی محققین این تلاش‌ها را بی فایده دانسته و معتقدند در صورتی که شبکه های مختلف بتوانند با یکدیگر در ارتباط باشند، نیازی نیست یک شبکه بلاکچین همه ویژگی‌های مثبت را داشته باشد، بلکه می‌تواند بر روی ایده اصلی تمرکز کند و مشکلات دیگر خود را با برقراری ارتباط با سایر شبکه‌ها برطرف کند. این برقراری ارتباط به کمک فناوری میان زنجیره ای یا Cross chain حاصل می‌شود.
همانطور که در بالا گفته شد، برقراری ارتباط میان شبکه های بلاکچین و ایجاد یک اکوسیستم متحد و به هم پیوسته نه تنها تجربه بهتری را به کاربران این شبکه‌ها می‌دهد، بلکه رقابت بین شبکه های بلاکچین برای پیروزی بر یکدیگر را از بین میبرد که این اتفاق باعث ایجاد اتحاد میان کنشگران اصلی صنعت بلاک چین و بلوغ این تکنولوژی و توسعه هرچه بیشتر این علم خواهد شد.
فناوری میان زنجیره ای (Cross Chain )
فناوری میان زنجیره ای یک فناوری نوظهور در صنعت بلاک چین است که هدف آن تسهیل قابلیت همکاری میان شبکه های مختلف است. برای مثال، با استفاده از فناوری Cross chain ، چندین شبکه بلاکچین بدون کمک گرفتن از شخص ثالث، اطلاعات خود را میان یکدیگر به اشتراک خواهند گذاشت.
برای مثال فرض کنید شما مقداری بیت کوین خریداری کرده‌اید ( و رمز ارز دیگری ندارید ). برای انجام پروژه‌ای، به اجرای یک قرارداد هوشمند بر روی شبکه اتریوم نیاز دارید. طبیعتا برای اجرای این قرارداد هوشمند باید مقداری اتر خریداری کرده تا قرارداد هوشمند اجرا شود. شما می‌توانید با استفاده از فناوری میان زنجیره ای ، بیت کوین خود را بدون نیاز به هیچ صرافی ارز دیجیتالی، وارد شبکه اتریوم کرده و قرارداد هوشمند مورد نظر خود را اجرا کنید.
در مثال بالا، فناوری میان زنجیره ای به ما کمک کرد تا میان دو شبکه بلاکچین اتریوم و بیت کوین ارتباط برقرار کرده و با استفاده از Cross chain ، اطلاعات این دو شبکه (که در اینجا دارایی بود ) به هم منتقل شد؛ همانطور که ملاحظه می‌شود در این انتقال از هیچ صرافی و شخص سومی استفاده نشد.
مشهورترین نمونه کاربردی فناوری میان زنجیره ای در سال ۲۰۱۷ اتفاق افتاد. در این انتقال از طریق Cross chain یک تبادل مالی میان شبکه بلاکچین لایت کوین و Decred برقرار شد؛ مثال دیگر استفاده از این تکنولوژی، تبدیل بیت کوین به لایت کوین بود. به این نکته توجه شود که در هر دو مثال فوق، تنها توکن ها رد و بدل شده است و هیچ دارایی از یک شبکه بلاکچین به شبکه بلاکچین دیگر منتقل نشده است؛ اما با پیشرفت فناوری میان زنجیره ای ، جابه جایی یک دارایی از یک شبکه بلاکچین به شبکه دیگر نیز فرآیندی غیرممکن نخواهد بود.
پروژه‌هایی که بر روی فناوری Cross chain تمرکز دارند
در حال حاضر چندین پروژه در فضای ارزهای دیجیتال بر روی ارائه پلتفرم میان زنجیره ای تمرکز دارند. که در این بخش به آنها اشاره خواهیم کرد.
1- Fusion
این پلتفرم به دنبال ایجاد بستری برای تراکنش های میان زنجیره ای میان دارایی‌های غیرمتمرکز مانند بلاکچین و ارزهای دیجیتال و دارایی‌های متمرکز مانند سهام،ارزهای فیات و… است. این فناوری به کاربران اجازه می‌دهد تا اطلاعات را از چندین منبع مختلف، توکن‌های شبکه بلاکچین و داده‌های خارج از شبکه بلاک چین دریافت کرده و همه آنها را در یک شبکه بلاکچین عمومی جمع آوری کنند. از این طریق، تمامی دارایی‌ها و توکن‌های شبکه‌ها قابلیت ردیابی دارند. کاربرد دیگر این پروژه راه‌اندازی یک قرارداد هوشمند چند ارزی است؛ قرارداد هوشمند که به جای استفاده از یک کوین خاص، از چندی کوین پشتیبانی کند. همچنین این پروژه بستری قابل اعتماد را برای برقراری ارتباط میان کاربران شبکه های بلاکچین مختلف، ایجاد کرده است.
2- WanChain
کاربرد این پروژه بلاکچین بیشتر برای استفاده در صنعت مالی و بانکداری است. هدف این پروژه جمع کردن تمامی دارایی‌های دیجیتال تحت یک شبکه بلاکچین است، تا کاربران بتوانند با استفاده از توکن اصلی این شبکه – Wancoin- دارایی‌های مختلف از شبکه‌های مختلف بلاکچین را به هم تبدیل کنند. مثلا تمامی افرادی که بیت کوین و اتریوم و ریپل و کاردانو دارند، بدون نیاز به هیچ صرافی، بتوانند دارایی‌های دیجیتال خود را به هم تبدیل کرده و مبادلات مالی خود را مدیریت کنند.
نتیجه گیری
گسترش و توسعه صنعت بلاکچین نیازمند متحد شدن و به هم پیوستگی میان پروژه‌ها و شبکه های مختلف بلاک چین است.به لطف تکنولوژی میان زنجیره ای، یکپارچه سازی و برقراری ارتباط پیوسته میان پروژه های مختلف به وجود آمده است. به کمک فناوری Cross Chain ارتباط میان شبکه های مختلف به صورت واقعی برقرار شده است و کاربران به تبادل رمز ارزهای مختلف از شبکه های بلاک چین مختلف پرداخته که با این کار در زمان و هزینه صرفه جویی خواهد شد. همچنین با استفاده از این فناوری، اطلاعات و داده‌های موجود در هر شبکه، در دیگر شبکه‌ها نیز در دسترس خواهد بود.
